การสร้างทีม

 “The road the righteous travel is like the sunrise, getting brighter and brighter until daylight has come.
 The road of the wicked, however, is dark as night. They fall, but cannot see what they have stumbled over.”                                     Proverbs 4:18-19

ต้องแสดงความยินดีกับทีมวอลเลย์บอลหญิงไทยที่สามารถคว้าตำแหน่งชนะเลิศวอลเลย์บอลหญิงรายการชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย โดยสามารถเอาชนะทีมวอลเลย์บอลหญิงจากญี่ปุ่นไปอย่างชนะใจคนไทยทั้งประเทศ ช่วงนี้ก็เดินสายปรากฏตัวตามรายการโทรทัศน์ รับรางวัลเงินแสนเงินล้านจากบริษัทต่างๆที่ให้การสนับสนุนกันอย่างคึกคักตามกระแสของสังคมไทย

คนไทยไม่ค่อยมีข่าวดีๆให้รู้สึกชื่นอกชื่นใจกันมากนัก ต้องขอขอบคุณทั้งนักกีฬา ผู้ฝึกสอน และทีมงานวอลเลย์บอลหญิงไทยที่ช่วยกันทำงานหนักมาหลายปี กว่าจะพัฒนาทีมมาถึงวันนี้ ที่ทีมวอลเลย์บอลหญิงไทยประสบความสำเร็จในระดับเอเชียได้ มีความยากลำบากและปัญหาอุปสรรคมากมายที่พวกเขาต้องบากบั่นเอาชนะและก้าวข้ามมาสู่ความสำเร็จในวันนี้

ความสำเร็จของทีมวอลเลย์บอลหญิงไทยไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่เป็นผลจากการทำงานที่มีระบบการบริหารจัดการที่ดี เพราะกว่านักกีฬาแต่ละคนที่มีความสามารถและทักษะที่แตกต่างกัน มีภูมิหลัง มีทัศนะคติ และประสบการณ์ที่แตกต่างกันจะเข้ามาทำงานร่วมกันเป็นทีมได้ ไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องมีปัจจัยที่สนับสนุนให้เกิดความสำเร็จหลายประการอย่างแน่นอน ซึ่งเป็นเรื่องยากที่จะรวมปัจจัยสนับสนุนความสำเร็จต่างๆให้บูรณาการเข้าด้วยกันอย่างเกิดผล

Henry Ford กล่าวว่า “Coming together is a beginning, keeping together is progress, working together is success.” การที่ได้คนมาอยู่ด้วยกันเป็นเพียงแค่การเริ่มต้น เพราะยังไม่มีผลอะไรเกิดขึ้น และถ้าไม่สามารถนำคนที่มารวมกันให้อยู่ด้วยกันอย่างมีจุดหมายร่วมกันได้ ก็ไม่มีผลอะไรเกิดขึ้น เพราะต่างคนต่างอยู่ต่างคนต่างทำตามความประสงค์ของตนเอง แต่ถ้าคนที่มาอยู่ด้วยกันมีจุดหมายร่วมกัน การอยู่ด้วยกันก็นับได้ว่ามีความก้าวหน้าเกิดขึ้นแล้ว และถ้าคนเหล่านี้สามารถทำงานร่วมกันได้ ความสำเร็จเกิดขึ้นจากความสามารถและทักษะที่ทุกคนแสดงออกมา

ได้เขียนไปแล้วในเดือนกรกฎาคม เรื่องการพัฒนาทีมว่า การสร้างทีมต้องมีกระบวนการพัฒนา (Team Development Process) หลักอยู่ 4 ขั้นตอนคือ Forming, Storming, Norming และ Performing (ย้อนกลับไปอ่านได้ครับ)

แต่ความสำเร็จในการสร้างทีมให้เกิดเป็นทีมที่ทำงานสำเร็จได้ อย่างที่เรียกว่า TEAMWORK นั้น ต้องมีปัจจัยสนับสนุนหลายประการ ดังที่ Bruce Woodcock แห่ง University of Kent Careers Service ให้ข้อเสนอไว้ว่า

Having clear, logical objectives

มีจุดประสงค์ที่ชัดเจน มีเหตุผล ที่เป็นไปได้จริง นักกีฬาวอลเลย์บอลหญิงไทย ไม่ได้เริ่มต้นจากการมีจุดประสงค์เป็นที่หนึ่งของเอเชีย เพราะยังเป็นไปได้ยากในเวลา 10 ปีที่แล้ว แต่ตั้งเป้าเป็นที่หนึ่งของอาเซียนให้ได้เสียก่อน เมื่อสามารถเอาชนะทุกทีมในอาเซียนแล้ว ก็ตั้งเป้าว่าของให้ได้เข้าไปเล่นในรองรองชนะเลิศ คือพยายามเป็น 1 ใน 4 ทีมที่ดีที่สุดของเอเชีย เมื่อสามารถเข้าไปเล่นในรอบรองชนะเลิศได้แล้ว การตั้งเป้าว่าจะเป็นที่ 1 ของเอเชีย มีโอกาสเป็นไปได้ เป็น logical objective ที่มีความชัดเจนมากขึ้น

Making sure everyone clearly understands their roles and tasks

การเข้ามารวมกันเป็นทีมวอลเลย์บอล มีผู้ที่เกี่ยวข้องหลายคน หลายระดับ ทั้งระดับบริหารของสมาคมวอลเลย์บอล ผู้จัดการทีม ผู้ฝึกสอน ผู้ช่วยผู้ฝึกสอน และนักกีฬา ที่มาจากหลายสังกัด ที่มีพื้นฐานชีวิต การสนับสนุนของครอบครัว ประสบการณ์ในการเล่นกีฬาที่แตกต่างกัน มีความถนัด ความสามารถเฉพาะตัว เมื่อเข้ามาเป็นทีมเดียวกัน ต้องมีการมอบหมายตำแหน่ง งานที่ต้องทำ บทบาทที่ต้องรับผิดชอบแต่ละคนให้ชัดเจน

Delegating tasks to people with the right skills

การมอบหน้าที่ให้แต่ละคนในทีมทำ ต้องมีความเข้าใจในจุดแข็งจุดอ่อนของแต่ละคนในทีม เพราะทุกคนมีส่วนที่เป็นจุดเด่นและมีส่วนที่เป็นจุดด้อย การมอบงานให้ถูกกับความสามารถ ทักษะ และความถนัด จะทำให้ทีมมีจุดแข็ง เพราะทำให้ทุกคนในทีมสามารถแสดงศักยภาพของตนอย่างเต็มที่ เป็นประโยชน์ต่อทีม ในขณะเดียวกัน ทุกคนในทีมมีความสุข เพราะรู้สึกว่ามีค่า ได้ทำประโยชน์ ทำผลงานให้แก่ตนเองและแก่ทีม

Using people with different skills

การใช้คนที่มีทักษะที่แตกต่างกันคือความยากของการจัดทีมให้ลงตัว เพราะตัวนักกีฬาจะคิดว่าตัวเองถนัดที่จะเล่นในตำแหน่งใด หรือมีความชอบที่จะเล่นในตำแหน่งที่ต้องการ แต่ผู้ฝึกสอนและผู้จัดการทีมอาจจะมีความเห็นที่แตกต่างจากตัวนักกีฬา เพราะมองเห็นศักยภาพที่แท้จริงของตัวนักกีฬาที่ยังไม่ได้แสดงออกมา นักกีฬาหลายคนมาเด่นดังหลังจากได้ผู้ฝึกสอนที่ตาถึงดึงให้มาเล่นในตำแหน่งที่เป็นตัวตนของเขาจริงๆ

Taking positive attitude to learn

นักกีฬาที่จะประสบความสำเร็จต้องมีทัศนะคติในทางบวกที่จะเรียนรู้พัฒนาให้ดียิ่งขึ้นอยู่ตลอดเวลา คนที่คิดว่าตนเก่งที่สุดแล้ว คนนั้นกำลังหล่นจากตำแหน่งที่เขากำลังยืนอยู่ และจะมีคนที่เก่งกว่ามาแทนที่ในเวลาไม่นาน เพราะถ้าเขาไม่เรียนรู้อย่างต่อเนื่องเขาจะล้าหลังทันที

Having people who can coordinate and accept responsibility

ในทีมที่ดี ต้องมีผู้ประสานงานที่ดี มีตัวเชื่อมที่เก่งในการเล่น ทำให้เกมส์การแข่งขัน มีพลังการเคลื่อนไหวที่มีน้ำหนักในการจู่โจม มีความแข็งแกร่งในการต้านการรุกของคู่แข่ง ตำแหน่งผู้ประสานงานต้องรับผิดชอบสูงและต้องเต็มใจทำ เพราะเป็นบทบาทหัวใจของการดึงพลังและศักยภาพของทุกคนในทีมออกมาใช้ตามตำแหน่งหน้าที่ของเขา

Being comfortable with disagreement

เป็นธรรมดาที่ต้องเกิดความขัดแย้งในการทำงานเป็นทีม แต่ทุกคนในทีมต้องทิ้งความขัดแย้งไว้เบื้องหลัง และเรียนรู้ที่จะยอมรับความคิดเห็นที่แตกต่างได้ด้วยอารมณ์ที่หนักแน่น มีวุฒิภาวะ ใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์ ถึงจะอยู่ทำงานเป็นทีมได้

Listening to others and giving constructive feedback

รู้จักฟังคนอื่นเป็นคุณสมบัติที่สำคัญในการเข้าร่วมทีม และถ้ารู้จักตอบสนองอย่างสร้างสรรค์ จะทำให้การอยู่ร่วมทีมไม่เป็นปัญหาสำหรับคนอื่นๆในทีม เพราะการอยู่ร่วมกันต้องฟังซึ่งกันและกันถึงจะได้ข้อสรุป มีข้อตกลงร่วมกันได้

Supportive informal group atmosphere, use humor

การอยู่และทำงานร่วมกันเป็นทีมจะต้องมีกฎระเบียบ ที่ทุกคนต้องเคารพ และปฏิบัติตามด้วย แต่บรรยากาศในการทำงานจะต้องไม่ฝืนกับธรรมชาติ ของมนุษย์ที่ต้องการบรรยากาศที่ไม่เคร่งเครียด ไม่มีความกดดันมากจนเกินไปในการทำงาน ต้องมีอารมณ์ขัน ต้องมีความผ่อนคลายกันบ้าง ไม่ควรมีบรรยากาศเป็นทางการอยู่ตลอดเวลา

Creating enthusiasm and initiative to make things happen

ความกระตือรือร้น ในการทำให้งานสำเร็จเป็นสิ่งจำเป็นในการทำงานร่วมกัน เป็น Team spirit เป็นจิตวิญญาณของทีมในการทำงานให้สำเร็จ ที่ต้องมีการกระตุ้นให้เกิดความคึกคัก กระฉับกระเฉง เกิดความตื่นตัว กระหายชัยชนะอยู่เสมอ ทำให้การฝึกซ้อมมีความตื่นเต้น การวางแผนมีความหวัง การแข่งขันมีความมั่นใจ อย่าปล่อยให้ใจท้อถอย ยอมแพ้ เมื่อเกิดความผิดพลาด หรือพ่ายแพ้ ต้องปลุกใจให้สู้ต่อไปอย่าได้ถอย

Michael Jordan อดีตนักบาสเกตบอลชื่อดังของอเมริกัน กล่าวว่า เขาพลาดการยิงลูกบาสเกตบอลไม่ลงห่วงมากกว่า 9,000 ครั้งในชีวิตการเป็นนักกีฬาของเขา ทีมของเขาแพ้การแข่งขันเกือบ 300 ครั้ง เขาพลาดในการยิงลูกนำชัยชนะในการแข่งขัน ที่ทีมไว้วางใจให้เขาเป็นผู้ยิง ถึง 26 ครั้ง เขาพลาดแล้วพลาดซ้ำอีกไม่รู้กี่ครั้งในชีวิต และนี่แหละคือเหตุผลที่ทำให้เขาประสบความสำเร็จ

Arnold Schwarzenegger กล่าวว่า “Strength does not come from winning. Your struggles develop your strengths. When you go through hardships and decide not to surrender, that is strength.” ความแข็งแกร่งไม่ได้มาจากชัยชนะ อุปสรรคของคุณพัฒนาความแข็งแกร่งของคุณ เมื่อท่านผ่านความยากลำบาก และตัดสินใจไม่ยอมแพ้ นั่นแหละคือความแข็งแกร่ง

อ่านเรื่องการสร้างทีมนักกีฬาแล้ว หันกลับมาสร้างทีมงานของตัวเองด้วยนะครับJ