เมื่อจีนขยับ

“Don’t plan anything that will hurt your neighbor; he lives beside you, trusting you.”                                                                     Proverbs 3:29

 

สวัสดีปีใหม่ไทย ขอให้มีความสุขใจสบายกายกันทุกคนนะครับ

                สงกรานต์ที่เชียงใหม่ปีนี้มีคนต่างชาติเข้ามาสนุกสนานกับการเล่นน้ำมากขึ้น ที่ผ่านมาหลายปีสงกรานต์เชียงใหม่มีแต่นักท่องเที่ยวชาวไทยที่แห่กันขับรถยนต์ขึ้นมาเล่นน้ำปีใหม่จนทำให้เชียงใหม่รถติด ร้านอาหารแทบทุกร้านที่นั่งเต็มต้องยืนรอต่อคิวเข้าร้าน จนคนท้องถิ่นพากันหลบอยู่แต่ในบ้านเพราะไม่คุ้นชินกับความแออัด ต่อมาก็มีฝรั่งแห่พากันมาเดินตามถนนในเชียงใหม่ใส่เสื้อผ้าเบาบางให้คนไทยที่มาจากต่างจังหวัดฉีดน้ำใส่เห็นรูปร่างเปียกน้ำของฝรั่งเป็นที่สนุกสนานสำราญใจจนสาวไทยทั้งสาวแท้และสาวไม่แท้ได้ใจเอาอย่าง มาปีนี้ชาวจีนแห่พากันมาเล่นน้ำสงกรานต์ที่เชียงใหม่โดยไม่ได้นัดหมาย ผมไม่ทราบจำนวนนักท่องเที่ยวจีนที่เข้ามาในเชียงใหม่ว่ามีจำนวนเท่าไหร่ รู้แต่ว่าไปที่ไหนในเชียงใหม่ต้องเจอนักท่องเที่ยวจีน ไปซื้อของที่ Big C ก็เจอนักท่องเที่ยวจีนเดินจับจ่ายซื้อของกันค่อนข้างมาก จนเวลานี้ทางห้างต้องประกาศภาษาจึนเพิ่มขึ้นมาอีกหนึ่งภาษา และที่ช่องจ่ายเงินมีภาษาจีนกำกับอธิบายการใช้บัตรเครดิต จนบางเวลาผมรู้สึกไม่แน่ใจว่ากำลังอยู่ในเมืองเชียงใหม่ หรือเมืองจีนกันแน่

          จีน เป็นประเทศมหาอำนาจ ใหญ่มากจนเราไม่สามารถหนีให้พ้นได้ และประเทศไทยต้องเตรียมตัวอยู่ร่วมกับประเทศจีนในอนาคตอันใกล้นี้ ในขณะนี้เราอาจจะรู้สึกว่าประเทศไทยมีนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาเที่ยวกันมากมาย และพบเห็นนักท่องเที่ยวจีนมีพฤติกรรมที่ไม่เหมือนนักท่องเที่ยวชาวตะวันตก และอาจจะรู้สึกหงุดหงิดอารมณ์อยู่บ้างที่เห็นพฤติกรรมแปลกๆของนักท่องเที่ยวจีน แต่ก็ต้องทำใจและเข้าใจว่าคนจีนเพิ่งมีโอกาสออกจากบ้าน ออกนอกประเทศไปเที่ยวบ้านคนอื่นเพราะตอนนี้มีเงินมากพอที่จะไปเที่ยวต่างบ้านต่างเมืองได้แล้ว คนจีนกำลังเรียนรู้โลกภายนอกเหมือนกันว่าสิ่งที่พวกเขาเคยทำได้ไม่มีใครว่าในบ้านของเขา เพราะเป็นเรื่องธรรมดา เป็นสิ่งที่คนบ้านอื่นเมืองอื่นไม่กระทำและไม่นิยมกัน เราคงต้องให้เวลาแก่คนจีนในการเรียนรู้และปรับตัวเข้ากับวัฒนธรรมสากล

          ประธานาธิบดี Xi Jinping ของจีน ได้กล่าวในที่ประชุมใหญ่เรื่อง อนาคตใหม่ของเอเซีย: มุ่งสู่ประชาคมที่มีเป้าหมายเดียวกัน ("Asia's New Future: Toward a Community of Common Destiny") ซึ่งจัดขึ้นที่เมือง Boao มณฑล  Hainan เมื่อปลายเดือนมีนาคม ที่ผ่านมา เป็นการประชุมใหญ่ว่าด้วยเรื่อง การเปลี่ยนแปลงทาง เศรษฐกิจ อุตสาหกรรม การพัฒนาทางนวัตกรรมและเทคโนโลยี และการพัฒนาทางการเมืองและความมั่นคงของภูมิภาคเอเซีย มีผู้นำจาก 15 ประเทศทั่วโลก และนักธุรกิจ ผู้นำองค์กร นักวิชาการ ผู้สื่อข่าว ประมาณ 2,800 คนเข้าร่วมในการประชุมนี้ และมีการเสวนาอภิปรายในหัวข้อเรื่องต่างๆ กว่า 70 หัวข้อ ตลอดเวลาการประชุม 4 วัน ว่าจีนเป็นประเทศใหญ่ ดังนั้นจึงต้องมีไหล่ที่กว้างใหญ่ในการแบกรับความรับผิดชอบ สิ่งที่ท่านประธานาธิบดีประเทศจีนพูดหมายถึงการที่ประเทศจีนได้กลายเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับที่สองของโลกไปแล้วเมื่อปี 2013 และคนทั่วไปได้คาดการณ์ไปล่วงหน้าแล้วว่าอีกไม่นานประเทศจีนจะเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในโลก

ในช่วงเวลา 2 ปีที่ผ่านมาประเทศจีนได้พยายามเสนอความริเริ่มในการส่งเสริมการพัฒนาภูมิภาคอาเซียนโดยการเสนอจัดตั้งธนาคารเพื่อการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานแห่งอาเซียน (the Asian Infrastructure Investment Bank) จุดประสงค์ใหญ่ของประเทศจีนคือการลงทุนเรื่องการสร้างโครงสร้างพื้นฐานในอาเซียนที่จะทำให้ประเทศจีนสามารถเชื่อมต่อกับประเทศต่างๆในอาเซียน ผ่านประเทศพม่า ลาว เวียตนาม กัมพูชา ไทย ไปสู่ มาเลเซีย สิงคโปร์ และ อินโดนีเซีย โดยประเทศจีนมองว่า ปริมาณเศรษฐกิจของประเทศกลุ่มอาเซียนมีขนาดใหญ่เป็นหนึ่งในสามของเศรษฐกิจโลก มีเม็ดเงินมหาศาลที่ประเทศจีนสนใจอยากลงทุนและค้าขายด้วย

ในหลายปีที่ผ่านมา ประเทศจีนได้เดินสายสร้างความตกลงกับประเทศต่างๆรอบบ้านไปแล้วหลายเรื่อง และกำลังเจรจากับ ASEAN อยู่ในเวลานี้ ซึ่งประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ก็คงยินดีต้อนรับความสัมพันธ์อันดีกับประเทศจีนเพื่อผลประโยชน์ของอาเซียนทางเศรษฐกิจ และเพื่อสร้างสมดุลย์ทางการเมืองกับประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศประชาคมยุโรป ที่มักใช้กฏเกณฑ์ต่างๆทางการเมืองมาบีบเรื่องเศรษฐกิจ ซึ่งท่านประธานาธิบดี Xi ก็ได้พูดเสียงดังๆไปแล้วว่าไม่อยากเห็นการเข้ามาแทรกแซงเรื่องกิจการภายในบ้านเมืองของคนอื่น ด้วยเหตุผลที่เห็นแก่ตัว ซึ่งจะทำให้ภูมิภาคนี้เกิดสถานการณ์ที่สับสนวุ่นวายได้ และขอให้เลิกความคิดสร้างสงครามเย็นได้แล้ว ปล่อยให้ภูมิภาคเอเซียเขาแสวงหาหนทางแห่งสันติภาพของเขาเอง พูดแบบเกรงใจอย่างนี้ เพื่อส่งสัญญาณให้มหาอำนาจบางประเทศได้รู้ว่าอย่างเข้ามายุ่มย่ามในถิ่นภูมิภาคนี้มากจนเกินไป ประเทศจีนไม่ค่อยปลื้ม

 

ธนาคาร Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) ที่ประเทศจีนตั้งใจตั้งขึ้นมานี้ มีเบื้องหลังเพื่อสร้างอำนาจต่อรองให้กับประเทศกลุ่มอาเซียน เพราะตลอดเวลาที่ผ่านมาการลงทุนพัฒนาเรื่องโครงสร้างพื้นฐานสำคัญในกลุ่มประเทศอาเซียนซึ่งต้องใช้เงินลงทุนจำนวนมหาศาล เกินกำลังความสามารถของแต่ละประเทศในอาเซียน จำเป็นต้องอาศัยแหล่งเงินกู้จากธนาคารแห่งการพัฒนาอาเซียน Asian Development Bank (ADB) และธนาคารโลก World Bank ซึ่งรู้กันอยู่ว่าทั้งสองธนาคารนี้อยู่ภายใต้การครอบงำของประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศประชาคมยุโรป การปล่อยเงินกู้ภายใต้โครงการก่อสร้างระบบโครงสร้างพื้นฐานต้องได้รับความเห็นชอบจากเจ้าหน้าที่บริหารของธนาคารก่อน และให้เงินกู้อย่างมีเงื่อนไขเงื่อนเวลา ทำให้โครงการก่อสร้างถนน ทางรถไฟ ท่าเรือ สะพานข้ามแม่น้ำ สนามบิน โครงข่ายโทรคมนาคม เขื่อน พลังงานไฟฟ้า เป็นไปอย่างเชื่องช้าใช้เวลานับ 10 ปี แล้ว โครงการต่างๆยังไม่เสร็จตามแผน ถ้าปล่อยให้เป็นอย่างนี้ต่อไปคงต้องใช้เวลาอีกหลายสิบปีแน่ ซึ่งไม่เป็นประโยชน์ต่อประเทศจีน ตอนนี้ประเทศจีนมีเงินและทองคำกองเป็นภูเขาแล้ว สมควรตั้งธนาคารขึ้นมาเพื่อเอาเงินมาใช้ลงทุนทำโครงสร้างพื้นฐานในประชาคมอาเซียน ซึ่งจะทำให้ประเทศจีนสามารถเชื่อมต่อกับประเทศอาเซียนได้สะดวกรวดเร็วมากขึ้น พอมีธนาคาร AIIB สายพันธุ์จีนตั้งขึ้นมาแข่ง ทั้งธนาคาร ADB และธนาคาร World Bank ก็ต้องปรับท่าทีนโยบายกันใหม่ ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์ต่อประเทศอาเซียนทั้งหมด

วิสัยทัศน์ของผู้นำประเทศจีนคือมองเห็นการเชื่อมต่อ (Connectivity) เส้นทางถนน รถไฟ และทางเรือกับประเทศในกลุ่มอาเซียนมีความสำคัญเหมือน เส้นทางสายไหม (Silk Road) ในอดีตของประเทศจีนที่เชื่อมต่อประเทศจีนกับประเทศในเอเซียตะวันออกกลาง และยุโรป เป็นเส้นทางการค้าที่ทำให้มีการแลกเปลี่ยนค้าขายระหว่างทวีป ซึ่งทำให้ประเทศจีนมีความเจริญเติบโตรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจมาก การที่ประเทศจีนสามารถเชื่อมต่อกับประเทศในกลุ่มประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนได้อย่างสะดวกจึงเป็น “Silk Road Economic Belt” เส้นทางสายไหม เข็มขัดเศรษฐกิจใหม่ของประเทศจีน ในทัศนะของท่านประธานาธิบดี Xi

คาดว่าจะสามารถเปิดธนาคารใหม่ AIIB อย่างเป็นทางการได้ประมาณปลายปีนี้ ขณะนี้มีประเทศต่างๆกว่า 21 ประเทศ รวมทั้งประเทศ อินเดีย และสิงคโปร์ ได้ลงนามบันทึกความเข้าใจร่วมก่อตั้งธนาคารนี้ไปแล้ว และยังมีอีกหลายประเทศกำลังเข้าคิวทำบันทึกความเข้าใจกับประเทศจีนเพื่อร่วมเป็นสมาชิกก่อตั้งธนาคารใหม่แห่งนี้ ซึ่งจะลงทุนด้วยเงินก้อนแรกประมาณ 100 พันล้านเหรียญสหรัฐอเมริกา ($100 billion) โดยมีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่กรุงปักกิ่ง การเปิดตัวธนาคารใหม่ AIIB ที่มีประเทศจีนเป็นเจ้าภาพใหญ่อย่างนี้ในเวลาที่ประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศประชาคมยุโรปยังไม่ฟื้นตัวทางเศรษฐกิจดีนัก ทำให้หลายประเทศอย่างเช่น อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน อิตาลี ลักเซมเบอร์ก สวิสเซอร์แลนด์ เตอรกี ออสเตรีย และ เกาหลีใต้ ขอสมัครเข้าร่วมก่อตั้งธนาคารใหม่นี้ด้วยเพื่อขอมีเอี่ยวไว้ก่อน เนื่องจากมองเห็นผลประโยชน์ที่จะได้รับจากการลงทุนร่วมกับประเทศจีนในอนาคตอย่างแน่นอน เพราะประเทศจีนได้ประกาศไว้แล้วว่าได้ตั้งเป้าหมายจะนำเข้าสินค้ามูลค่า มากกว่า 10 ล้านล้านเหรียญสหรัฐอเมริกา ($10 trillion) ในระยะเวลา 5 ปีข้างหน้านี้ ใครๆก็อยากเป็นมิตรกับประเทศจีนในเวลานี้ อยากทำมาค้าขายกับประเทศจีน เพราะประเทศจีนมีกำลังซื้อมหาศาล

คำถามสำหรับท่านและผมคือ ประชาชนคนไทยได้คิดอะไรบ้างแล้วหรือยัง ในการที่ต้องอยู่ร่วมกับประเทศจีน และต้องทำมาค้าขายกับประเทศจีน ประเทศไทยจะต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้างในการอยู่ร่วมกับประเทศจีนอย่างได้ประโยชน์ อย่าลืมว่าทุกอย่างต้องใช้เวลา และต้องมีความพร้อมเมื่อโอกาสมาถึง อย่าปล่อยให้โอกาสที่ดีหลุดลอยไป เพราะโอกาสดีๆไม่มีให้บ่อยๆครับ

พูดเรื่องประเทศจีนแล้วก็ต้องปิดท้ายด้วยคำคมให้คิดของปราชญ์ชาวจีน

Sun Tzu กล่าวว่า “The supreme art of war is to subdue the enemy without fighting.” ศิลปะสูงสุดในการทำสงครามคือการบีบบังคับให้ศัตรูอยู่ใต้อำนาจโดยไม่ต้องทำการรบ

Lao Tzu กล่าวว่า “Mastering others is strength. Mastering yourself is true power.” ปกครองผู้อื่นคือการมีความเข้มแข็ง ปกครองตนเองคือการมีอำนาจอย่างแท้จริง

อยากปกครองตนเอง หรือถูกคนอื่นปกครองครับ

 

ขอบคุณที่เข้ามาอ่านเป็นเพื่อนทางความคิด และ

ขอบคุณที่ช่วยแนะนำให้เพื่อนมาเยี่ยม

https://somchaiblessings.blogspot.com

สมชัย ศิริสุจินต์

ปล. ผมมี page ชื่อ kiddee ว่างๆเชิญเยี่ยมด้วยครับ

https://www.facebook.com/suntivaja

 

แหล่งข้อมูล: ZHAO SHENGNAN in Boao, Hainan (chinadaily.com.cn)